Osmanlı’nın İlk Barok Mimari Yapısı; Nuruosmaniye


Nuruosmaniye Cami Külliyesi

Nuruosmaniye Külliyesi Camisi, Osmanlı’nın ilk barok özelliklerine sahip yapısıdır. 1748-1755 yılları arasında inşa edilmiştir. I.  Mahmut döneminde inşasına başlanan caminin yapımı kardeşi III. Osman döneminde bitmiştir. Hanedanlığın ve III. Osman’ın ismini yüceltmek için Osmanın Nuru şeklinde isimlendirilmiştir. Mimarı Mustafa Ağa, yardımcısı ise Simon kalfadır.

İstanbul’da, Fatih ilçesinde, Çemberlitaş ile Kapalıçarşı ve Cağaoğlu arasında kalan ve kendi adıyla anılan semtte bulunmaktadır.

Cami iki kapılı geniş bir dış avluyla kaplıdır ve medrese, kütüphane, imaret, sebil, hünkar kasrı, türbe ve çeşmeyle, etrafındaki dükkanlar ve hanlardan meydana gelen bir külliye şeklindedir.

Cami 174 adet, barok usulü pencere tarafından aydınlatılmaktadır. Barok etkisi iç avlusunda da kendini göstermektedir. Klasik üsluptan tamamen ayrılan iç avlu da yarım daire şeklinde 12 sütun üzerine yerleştirilen 14 kubbeden oluşur.

Kütüphanesi

I. Mahmut, caminin yanında bir kütüphane de yaptırmak istiyordu ve bunun için kitap toplamaya başlamıştı. Planları ölümü üzerine tahta geçen kardeşi III. Osman’a kaldı. Osman, kitapları kendisi seçmiş, abisinin seçtiği kitaplarda bulunan I. Mahmut mührünü kazıtmıştır. Konulacak kitapları kendisi seçmiş ve vakfetmiştir.

III. Osman’ın açılışını 5031 ciltlik koleksiyonla yapılmasını sağladığı kütüphane, Tanzimat dönemine kadar en zengin kütüphane olma özelliğini korumuştur.  (Bugün ise kütüphanede III. Osman’a ait kitaplar 4875 adettir. Kitapların zamanla kaybolduğu anlaşılıyor.). Kütüphanenin bünyesinde birçok tarihi eski, sanat değeri yüksek kitap bulunmaktadır.

Caminin iç avlusunda bulunan kütüphane iki katlıdır ve üstte okuma salonu ile kitap deposu bulunmaktadır.  Kitap deposunun kapısı üzerine ise kütüphanenin açılış tarihini veren bir kitabe yerleştirilmiştir. Kütüphanede okuyucuların kullandığı bir kapı dışında padişaha özgü bir kapı daha vardı.

 

Yorumlar 2

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

  1. III.Osman tuhaf bir simâ. Abisi öldüğünde gömülünce türbeden ses gelmesi üzerine canlı olduğunun anlaşıldığı ancak III.Osman’ın sesleri duyan türbedarı katlettirip bu sırrı kendisi ölene kadar sakladığı söyleniyor. Nurumahmudiye olabilirdi bu camiinin adı.

    1. Merhabalar, bahsettiğiniz söylentiden haberim yoktu, araştıracağım, teşekkürler. Evet, camiinin adı Nurumahmudiye olabilirdi… Bana da bu detay hep ilginç gelir.

Osmanlı’nın İlk Barok Mimari Yapısı; Nuruosmaniye