Birçok insanın okurken hızlı okuyamama gibi şikayeti vardır. Eğer hızlı okursam anlamayabilirim diye yanılgıya düşebilirler. Bir insan ortalama 150 kelime okuyabilir. Fakat hızlı okumak isterse dakikada 1000 kelime okumak aslında imkansız değildir. Bunun için ilk önce inanıp kendimize güvenmemiz gerekir. Şimdi neden okumamız gerektiğini bunun tekniklerinin neler olduğunu bir bakalım.
Neden okumalıyım?
İnsan öğrendiklerinin %80’ini okuyarak öğreniyor. Okuyan insanla okumayan insan arasındaki bilgi 5 kat daha fazla bilgi vardır. Bir çok içerikte ise faydalanacak çok bilgi vardır. Mesela; Tarih insanı bilge kılar, şiir duygu dünyamızı ortaya çıkarır, matematik titizlik, doğal bilimler derinlik kazandırır. Hızlı okumada dikkat edilmesi gereken ilk şart okumaya duyulan ihtiyaçtır.
Neden hızlı okumalıyım?
- Hızlı okumak günlük hayatımızda da gerekliliktir. Bunun nedeni ise;
- Hızlı okuma tekniğini öğrenince daha fazla okuma imkanımız olacak.
- Bir çoğumuz yoğunluktan dolayı vakit ayırmakta sorun yaşarız. Daha çok okumanın tek çözümü ise hızlı okumaktır.
- Tekniği öğrendiğimiz vakit zamandan tasarruf etmiş oluruz.
- Daha iyi anlayacağız ve daha hızlı okuma fırsatımız olacaktır.
- Hızlı okumaya alışırsak zihin hareketliliğimiz artar ve çabuk karar verme yetimiz ortaya çıkar.
- Hızlı okuyunca anlamam korkusu bilimin düşmanıdır. Halbuki bu düşünce yanlıştır. Konu bütünlüğü daha rahat kavramaya sebeptir.
- Hızlı okumaya kendimizi psikolojik olarak “ben hazırım yapabilirim” diyerek kendimizi şartlandırmalıyız.
Hızlı Okumak İçin Neler Gereklidir?
Gözlerimizin sağlıklı olması en önemli faktördür.Bunun dışında hangi dilde okuyacağımız önemlidir. Türkçe gibi diller gayet okumaya elverişlidir. Her gün mutlaka okumak için zaman ayırmalı ve bu zamandan asla taviz verilmemelidir. Azim ve kararlı olursak hiç bir şey bize engel olamaz. Verimli bir bilgi birikimi ve hızlı okumak istiyorsak, öncelikle ortamın sessiz olmasına dikkat edilmelidir. Işık miktarı ne az ne çok olmalıdır.
| İlginizi çekebilir: Feride Çiçekoğlu-Uçurtmayı Vurmasınlar Kitap İncelemesi
Yoğun geçen bir günün ardından tam yatmak üzereyken kitap okuma gibi bir hata yapılmamalıdır. Akşamları ise yemeklerden önce kitap okunmalıdır. Çünkü sindirim esnasında beyin oksijenin büyük bir kısmını sindirim için kullanır. Eğer hızlı okuma alışkanlığı edinmek istiyorsak konsantrasyon önemlidir ve 2 saatimizi okumaya ayırmamız gerekir.
HIZLI OKUMAYI ENGELLEYEN FAKTÖRLER
Sesli okumak
Dudağımızla okumaya başladığımızda; dudak, gözler, dil, boğaz, kulak ve zihin kullanılır. Böylelikle okuma kapasitesi düşer. Ortalama konuşma hızı 100-125 kelimedir. Sesli okuduğumuz zaman bunu kendimizi sınırlandırmış oluruz. Göz zaten algıladığı resimleri yüzlerce defa süratlı olarak beyne göndermekte ve beyin algılamaktadır.
Sesli okuduğumuz zaman 100 kelime 1 dakikayla sınırlandığı için, okuma hızımız beyin kapasitemize yetişememektedir. Bu da okuma kapasitemize düşürür ve anlamakta güçlük çekeriz. İçinden sesli okumakta bir okuma yöntemidir. Bunda da sınırlama sayımız 200-250 kelimedir
| İlginizi çekebilir: Kitap Okumaya Vakti Olmayanlar İçin (!) Bir Oturuşta Okunacak 9 Kitap
ÖNERİ: Eğer sesli okuma alışkanlığınızdan vazgeçemiyorsanız, sesli okumayı engellemek için dişlerinizin arasına bir kalem koyun.
Okuma Sırasında Geri Dönüşler Yapmak;
Sık sık geri dönüşümler yapmak okumanın hızını engeller. Geri dönüşüm yapma isteği ise okuduğumuzu anlamama endişesi olmasıdır. Geri dönüş yapılınca anladığımızı düşünürüz. Halbuki bu yanlış bir düşüncedir. Zihni yormaktan başka bir işe yaramaz.
ÖNERİ: Okuduğumuzu tek seferde anlamak için kendimizi şartlandırmamız gerek. Okurken elimizde bir kağıt olsun ve okuduklarımızı kapata kapata ilerleyerek okumaya gayret gösterelim.
Okunacak Konuyu Bilmemek
Çoğu zaman okuduğumuz konunun nelerden bahsettiğini bilmeden okumaya başlarız. Fakat gözlerimiz sadece temas halindedir. Okumaya başlamadan önce konuya göz atıp konu hakkında bilgi sahibi olmalıyız. Neden bu metni okuyoruz? Bu metin bize ne diyor? Yada Ana fikir nedir? Bunları yaparsak daha iyi verim alırız.
ÖNERİ: Önce metni bir kez gözden geçirmeli, ana fikrini neyi anlatmak istediğini kavrarsak bizim için anlamak daha kolay olur.
Yetersiz Kelime Dar Ağacı;
Kelime darağacının yeterli olmaması okumayı ve anlamayı yavaşlatır. Okuduğumuz konular beynimizdeki kelimelerle örtüşmezse havada kalır ve beyin bu kelimeleri darağacına almaz. Beynimiz bilmediğimiz bir kelime de takılı kalırsa okumakta zaman kaybı olur. Kelime darağacının genişletilmesi önemlidir. Özellikle eski Türkçe kelimelerin ve yabancı kelimeleri Olduğu bir metinde güçlük çekeriz. Bunun tek çözümü okumak okumak okumak…..
ÖNERİ: Bilmediğimiz kelimelerin çok olduğu bir yazı yada bir kitap okuyalım. Yabancı kelimelere takılmadan okumaya Özen gösterelim. Gözlerimiz bu yabancı kelimeleri anlamadan geçmek istemeyecektir. Kendimizi buna zorlayalım.
Göz Bozuklukları
A-Doğru Işık Miktarı:
Fazla ışık altında çalışıldığını iyi zannederiz, fakat bu bizim gözümüze oldukça zarar veren bir faktördür. Beyaz ışık, sarı ışıktan daha az yorar gözlerimizi, o yüzden beyaz ışık her zaman tercihimiz olmalı. Kitap yaprakları parlak ve beyaz ise yaprakları gözümüzü yorar ve okumamızı yavaşlatır. Onun yerine mat sayfalar tercih edebiliriz. Eğer bilgisayarda işimiz varsa odadaki parlaklıkla eşit olmasına dikkat edilmelidir.
B-Okuma Uzaklığı:
İki gözün net görebilme uzaklığı minimum 13 cm’dir. Daha yakın görmeye çalışmak yararsız bir çaba içine girmektir. 13-15 cm uzaklıktaki bir noktaya odaklanmak göz kaslarını fazlasıyla zorlar ve göz bozukluğuna sebep olur. O yüzden okuyacağımız konunun göz mesafesine dikkat etmemiz gerekir.
Göz Tembelliği:
Gözlerimizi yazının üzerinde gezdiren şey göz kaslarımızdır. Eğer çok okuyan biri değilsek, okurken çabuk sıkılırız. Buda gözlerimizin yorulmasına ve yavaş okumamıza neden olur.
ÖNERİ: Araçta giderken ilanları tabelaları okumaya çalışın. yabancı dizi-filmleri 2-3 kat hızlandırılmış şekilde izleyin. İlk başlarda göz yorulur baş ağrısına sebep olur, fakat alıştığınız zaman bu size keyif verecektir.
Her Kelimeyi Okumaya Çalışmak
Her kelimeyi okumakta, okumayı yavaşlatır. Başka dillerde de Türkçe’de de yapılarında da sadece bir kaç sözcük toplanmıştır. “Ve, gibi, ile, için” kelimeleri sık sık tekrarlanan okuduğumuzu anlamamızda büyük katkısı olmayan kelimler zaman kaybıdır. İlk başta belki bu tür kelimeleri seçmekte zorlanabiliriz. Zamanla bunu kendimize alışkanlık haline getirirsek 300 kelimelik bir yazının 100 kelimesini seçebiliriz veya 100 kelimesine konsantre oluruz. Konsantre olunması gereken kelimelere gelince… Özel isimler, tarihler, fiiller, adres ve yer isimleri, teknik terimler, cümlenin anlamına yüklenen filler ve öznedir.
“Hızlı Okuyunca Anlamam” Korkusu:
Okumamızı yavaşlatan en büyük neden psikolojik etken ve hata ya “okuduğumu anlamazsam “ diye kendimizi korkutmak. Her işin başı güzel bir motivasyon ve kararlılıktır. Okumamakta da öyle olunmalıdır. “Okuduğumu anlamazsam” değil, “Ben bunu anlayarak okurum” diye kendinizi şartlandırın.
Pasif Okuma:
Okuyacağınız yada yazacağınız konuyu zihninizi yönlendirmeden, ana fikri, yazarın düşünce ve olaylara bakış biçimini üslubunu anlamadan okuma biçimidir. eğer bunlara dikkat etmezsek okuma hızımız düşer. dikkat yoğunluğuna önem vermezsek de yazı anlaşılmaz. Okuduğumuz konuyu niçin okuyacağımızı belirlemek gerek. Bu bizim için daha elverişli olur.
Anlama ve Kavrama Yetisi
Beynimizin algılama hızına okuma esnasında gözümüzle bazen yetişemiyoruz. Çünkü göz sırasıyla önüne gelenleri okurken beynimiz okunanları düşünüyor olabilir, sonuçlar çıkarmaya çalışıyor olabilir . Bu yüzden okuma hızı ve düşünme hızı birbirine paralel olmalıdır.
Kavramayı arttırabilmek için, okunan metnin ana fikrini anlamak çok önemlidir. Ana fikri anlama için, vurgulanan cümlelere dikkat edilmelidir. “bilhassa, bu nedenle, bu yüzden, bu sebeple, sonuç olarak, bunun sonucunda, özetle, aslında, genellikle” gibi kelimeler ana fikri bulmamıza yardımcı olacaktır. Ana fikri bulup, altını çizersek daha iyi anlamamızı sağlar.
Çabuk okuma tekniklerinin yanı sıra okuduğumuz metne sağdan sola gelen uyarıcıları dikkate almadan odaklanırsak daha iyi sonuçlar elde ederiz. Okumaya başlarken konsantre olmak istiyorsak, beynimizi o konu üzerinde uyarmak, ilgiyi yoğunlaştırmaktır. Bunu yapabilmek içinse göz gezdirme, ön okuma gerecektir.
Göz okuma esnasında, duraklama yapar sözcük kümelerini beyine iletir. Sıçramalar sırasında sözcük iletmez. Akıl ise kesintisiz çalışır;duraklama sırasında gözün ilettiği sözcükleri anlamlandırır. Geçmiş bilgilerle bağlantı kurar, yorum yapar.
ÖNERİ:Bir yazıda paragraflara zaman ayıralım. Her bölüm için kendimize 5 saniye ayıralım. Bu süre ana fikri okuyarak cümlelerden yakalamaya çalışalım.
Yorumlar 0